Twist over invloed klimaat op orkanen
Amerikanen zetten zich schrap voor nieuwe orkaan van
maximale sterkte
ROTTERDAM, 22 SEPT. door onze redacteur Paul Luttikhuis
Zijn er nou meer orkanen de
afgelopen jaren of zijn ze alleen maar zwaarder geworden? Is dat de
invloed van klimaatverandering? Wetenschappers aarzelen.
Het lijkt wel of iemand in 1995 ineens de schakelaar heeft omgezet.
Sindsdien is het aantal zware orkanen boven de Atlantische Oceaan fors
toegenomen. Dat zei Max Mayfield, directeur van het Amerikaanse federale
orkaancentrum, dinsdag tijdens een hoorzitting in het Congres.
Mayfield durfde echter niet zo ver te
gaan dat hij een directe relatie legde met klimaatverandering. Volgens
hem is er sprake van een natuurlijke cyclus, waarbij iedere 25 tot 40
jaar de situatie verandert. Ook in de jaren veertig begon er een periode
van toenemend orkaangeweld. Die periode eindigde in de jaren zestig.
Onlangs kopte de Boston Globe dat de werkelijke naam van Katrina
`broeikaseffect' is. Maar wetenschappers zijn minder stellig. Roger
Pielke van de universiteit van Colorado waarschuwt ervoor om
,,gemakkelijk te scoren'' door op een wetenschappelijke vraag een
politiek antwoord te geven.
Onderzoeksresuktaten zijn niet eenduidig. Zo liet een onderzoek in het
tijdschrift Science van vorige week zien dat het aantal orkanen de
afgelopen 35 jaar wereldwijd afneemt, maar dat de orkanen die er zijn
wel krachtiger worden. ,,De kans op gebeurtenissen zoals Katrina neemt
toe'', aldus Greg Holland, een van de auteurs van die studie. ,,We weten
het niet zeker, maar [deze trend] lijkt overeen te stemmen met het
broeikaseffect.''
Vorige maand stond ook in het
tijdschrift Nature
een verhaal over de toename van de destructieve kracht van orkanen in de
laatste dertig jaar. De stormen `leven' langer en zijn intenser
geworden. Als mogelijke verklaring wordt de opwarming van de
oceaantemperatuur genoemd. Warm zeewater is de brandstof waaraan orkanen
veel van hun kracht ontlenen. De onderzoekers concluderen dat ,,verdere
opwarming van de aarde kan leiden tot een trend van meer destructieve
tropische cylonen en [...] een toename van schade door orkanen in de
21ste eeuw.''
Chris Landsea, meteoroloog van het orkaancentrum in Florida is echter
niet overtuigd. In Nature zegt hij dat het aantal orkanen in cycli van
ongeveer tien jaar op-en-neer gaat. ,,Om de invloed te bepalen van de
minieme opwarming van de aarde binnen deze natuurlijke schommeling is
vrijwel onmogelijk.'', aldus Landsea. Hij besloot in januari uit het
IPCC, een panel van wetenschappers die in opdracht van de Verenigde
Naties het klimaat onderzoeken, te stappen toen een collega op een
persconferentie een directe relatie legde tussen orkanen en
klimaatverandering.
De bestaande studies laten nog veel vragen open. Zo blijkt uit het
artikel in Science weliswaar dat er meer zware orkanen zijn, maar ook
dat de pieken in de windsnelheid van orkanen sinds ongeveer 1970 bijna
constant zijn.
Afbeelding: Science, 309, 16-09-2005
Volgens Peter Webster, een van de co-auteurs, blijkt uit
alle orkaanonderzoek vooral hoe weinig er bekend is. Zo lijkt het erop
dat orkanen in de Atlantische Oceaan heel anders reageren op warmer
oceaanwater dan cyclonen in de Stille Oceaan.
Begin augustus was de temperatuur van het zeewater in de Golf van Mexico
twee tot drie graden hoger dan normaal - Katrina ontleende daaraan veel
van zijn kracht. Ook Rita is daardoor uitgegroeid tot een categorie 5
orkaan. De voorspelling is dat het water in de Golf nog zeker tot in
oktober zo warm blijft.
Mayfield van het federale orkaancentrum waarschuwde dan ook dat er dit
jaar nog wel meer orkanen kunnen komen. In 1851 werden de orkaangegevens
voor het eerst verzameld. Rita is de zeventiende orkaan van dit seizoen.
In recordjaar 1933 raasden er 21 tropische stormen door het gebied.
Afbeelding: Science, 309, 16-09-2005
